Στα πρόθυρα της διάλυσης η τρόικα

Παρασκευή, 10 Μαΐου 2013

Οι κόντρες μεταξύ των τριών μελών της τρόικας έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό. Οπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Εuro2day.gr, εδώ και ένα χρόνο οι αναδυόμενες αγορές πιέζουν το ΔΝΤ να αποχωρήσει...

από τα ευρωπαϊκά πακέτα στήριξης, τουλάχιστον με την μορφή που λειτουργούσε μέχρι σήμερα. 

Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που το Ταμείο διέθεσε μόλις ένα δισεκατομμύριο ευρώ για το Κυπριακό πακέτο, παρά την επίσημη απόφαση της Συνόδου Κορυφής του 2011 ότι το ΔΝΤ θα συμμετέχει σε προγράμματα στήριξης με το ένα τρίτο των κεφαλαίων. 

Ανέκαθεν οι εκθέσεις αξιολόγησης του Ταμείου, ειδικά της Ελλάδας, ήταν διαφορετικές από αυτή που συντάσσει η Κομισιόν με την ΕΚΤ. Ομως η τελευταία έκθεση του Ταμείου, διαχωρίζει πλήρως τις θέσεις του ΔΝΤ από την Ευρώπη ως προς τις προβλέψεις, ενώ διαμηνύει σαφώς ότι χωρίς δεύτερο «κούρεμα» του δημοσίου χρέους ο στόχος για μείωσή του σημαντικά κάτω από το 110% του ΑΕΠ έως το 2022 δεν είναι επιτεύξιμος. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι το πόρισμα που είδε το φως της δημοσιότητας είναι απλά μια σύνοψη αυτών που «πρέπει» να βγουν προς τα έξω στα πλαίσια της αλλαγής κλίματος που επιχειρείται. 

Η αναλυτική έκθεση που συντάσσει ο Πολ Τόμσεν για το ΔΣ που θα συνεδριάσει για τη χώρα μας στις 31 Μαΐου θα είναι -σύμφωνα με πληροφορίες - αρκετά πιο σκληρή ως προς τις προβλέψεις για την ανάκαμψη της οικονομίας και την βιωσιμότητα του χρέους. 

Αλλωστε το ΔΝΤ έχει εκταμιεύσει μόνο την πρώτη δόση του 2013, σε αντίθεση με την ΕΕ που την Δευτέρα θα αποφασίσει για την τρίτη και την τέταρτη. 

Οπως μας μετέφερε δε αξιωματούχος του Ταμείου, ο κ. Τόμσεν δεν φαίνεται να συμμερίζεται την αισιοδοξία της ελληνικής κυβέρνησης για επιστροφή στη ανάπτυξη στο τέλος του 2013 και βάζει πολλούς αστερίσκους ακόμα και για το 2014. 

Η στάση του Μάριο Ντράγκι 

Μέχρι και πριν από μερικούς μήνες, το ευρωπαϊκό σκέλος της τρόικας παρουσιαζόταν συμπαγές. Ομως, μια τοποθέτηση του προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι στο Ευρωκοινοβούλιο, που ούτε λίγο ούτε πολύ επιτέθηκε με την σειρά του στη λογική της υπερβολικής λιτότητας, έβγαλε προς τα έξω την υπόγεια διαφωνία και έβαλε επισήμως τέλος στο κοινό μέτωπο. 

Για τους καλά γνωρίζοντες, ο κ. Ντράγκι προετοίμαζε αυτή τη διαφοροποίηση εδώ και καιρό, καθώς οι αναλυτές στην Φραγκφούρτη του παρουσίαζαν μήνα με μήνα διαφορετικές προβλέψεις για την ευρωζώνη από αυτές της Κομισιόν. Επιπλέον, ο κεντρικός τραπεζίτης θεωρεί ότι η ΕΚΤ κλήθηκε πολλές φορές να «βγάλει τα κάστανα από την φωτιά» με μια σειρά έκτακτων και αντισυμβατικών μέτρων και ότι ήρθε η ώρα των κυβερνήσεων να εφαρμόσουν διαρθρωτικές αλλαγές ώστε η Τράπεζα να απεξαρτηθεί πλήρως. 

Στον ευρωπύργο και στο στρατόπεδο των συμβούλων του Ιταλού τραπεζίτη υπάρχει πλέον εμφανής δυσφορία για τον γερμανικό βραχίονα που ακούει στο όνομα Γιορκ Ασμουσεν και Γενς Βάιντμαν οι οποίοι δείχνουν να παίρνουν γραμμή από το Βερολίνο σε μια σειρά από κρίσιμα θέματα. Σε αυτούς άλλωστε «σκαλώνει» η επιδίωξη Ντράγκι να βρεθεί εργαλείο απευθείας χρηματοδότησης των ΜμΕ στην ευρωζώνη για να λυθεί το πρόβλημα της ρευστότητας. 

Τα πυρά όλων δέχεται η Κομισιόν και ο επίτροπος Ολι Ρεν προσωπικά. Μάλλον όχι άδικα, καθώς τα τελευταία τρία χρόνια η ομάδα του απέτυχε να προβλέψει την επιβράδυνση της ανάπτυξης στην ευρωζώνη και το ύψος της ύφεσης στις χώρες της περιφέρειας. Το ΔΝΤ ήταν αυτό που παραδέχθηκε ότι οι πολλαπλασιαστές ήταν λάθος, ο Ρεν είναι αυτός όμως που απορροφά τους κραδασμούς. 

Την δυσαρέσκεια για τις επιδόσεις της Κομισιόν δεν βοήθησε και ο συγκεντρωτισμός του κ. Ρεν και η κόντρα του με την Task Force του κ. Χ. Ράιχενμπαχ. Να σημειωθεί ότι ακόμα και τώρα δεν υπάρχει δίαυλος ουσιαστικής επικοινωνίας μεταξύ των δύο. Μόνο υπόγειο σαμποτάζ εκατέρωθεν. 

Σε δοκιμασία το μοντέλο των «τριών» 

Η ομολογούμενη αποτυχία των μνημονίων και η έντονη κοινωνική δυσαρέσκεια είναι αυτή που οδηγεί στην άποψη των ιθυνόντων για την διάλυση μεσοπρόθεσμα του μοντέλου της τρόικας ως έχει. Απόφαση για την οποία προ ημερών προιδέασε ο Γ. Ασμουσεν.

Η Γερμανία φαίνεται να συμφωνεί. Οχι γιατί κάνει στροφή προς την ανάπτυξη αλλά γιατί σε πολιτικό επίπεδο τη συμφέρει. Πρώτον γιατί το παρόν μοντέλο της τρόικας θα είναι ένας εύκολος αποδιοπομπαίος τράγος που θα ικανοποιήσει τις κοινωνίες αλλά, το κυριότερο, γιατί το Βερολίνο εδώ και καιρό επεξεργάζεται σχέδιο αλλαγής της Ευρωπαϊκής Συνθήκης. 

Οπως μας ανέφερε υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος της ΕΕ, το σχέδιο βρίσκεται στην τελική ευθεία και ήδη υποστηρίζεται από τις σκληροπυρηνικές χώρες, παρά τις αντιδράσεις πολλών μελών. Τον ρόλο του λαγού αναμένεται να λάβει για άλλη μια φορά (όπως και στο bail-in) ο νέος πρόεδρος του eurogroup, Γερούν Ντάιζελμπλουμ, υπό τις οδηγίες του μέντορά του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. 

Κρατώντας ως όμηρο την τραπεζική ένωση οι Γερμανοί επιθυμούν αλλαγές που θα σφίγγουν την δημοσιονομική εξυγίανση μέσω της απόρριψης προϋπολογισμών και σε πολιτικό επίπεδο. 

Επίσης, με την ένταξη του bail-in ως μέτρου αντιμετώπισης κρίσεων το Βερολίνο αναμένεται να επιχειρήσει ανατροπές στην καθολική εγγύηση των 100.000 ευρώ στις καταθέσεις στην Ευρωζώνη και να το αλλάξει με τον όρο "case by case". 

Με άλλα λόγια το Βερολίνο επιδιώκει την ενσωμάτωση της «ιδέας» της τρόικας στην Συνθήκη, μέσα από την οποία θα μπορεί πιο εύκολα να επιβάλλει τα οικονομικά μοντέλα που επιθυμεί ανά χώρα.