Στα 1,2 δισ. ευρώ το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών

ΤΤΕ

Στα 1,2 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το Μάιο του 2012, παρουσιάζοντας μείωση κατά 728 εκατ. ευρώ ή 37,9% από εκείνο του Μαΐου του 2011, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ).

Αναλυτικότερα το Μάιο του 2012 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 1,2 δισεκ. ευρώ, κατά 728 εκατ. ευρώ ή 37,9% μικρότερο από εκείνο του Μαΐου του 2011.

Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 232 εκατ. ευρώ, λόγω του περιορισμού του ελλείμματος του ισοζυγίου των αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 358 εκατ. ευρώ, καθώς και της μείωσης των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 280 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 406 εκατ. ευρώ ή 60,3% αντισταθμίζοντας σε μεγάλο βαθμό τη βελτίωση αυτή. Το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων και πλοίων περιορίστηκε λόγω της σημαντικής ανόδου των εισπράξεων από εξαγωγές κατά 152 εκατ. ευρώ ή 14,1% και της επίσης σημαντικής μείωσης της δαπάνης για εισαγωγές κατά 206 εκατ. ευρώ ή 9,0%.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 182 εκατ. ευρώ λόγω της ανόδου των καθαρών πληρωμών για ''λοιπές υπηρεσίες” και του περιορισμού των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες. Την ίδια περίοδο οι καθαρές εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών αυξήθηκαν. Ειδικότερα, σε σύγκριση με το Μάιο του 2011, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν κατά 13,9%, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν μόνο κατά 3,9%, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι καθαρές εισπράξεις κατά 115 εκατ. ευρώ. Τον ίδιο μήνα οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών μειώθηκαν κατά 12,2%, σύμφωνα με την έρευνα συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) παρουσίασαν άνοδο (4,4%) και οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν (κατά 7,8%), με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι καθαρές εισπράξεις κατά 103 εκατ. ευρώ.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων μειώθηκε κατά 584 εκατ. ευρώ, λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους μερίσματα και κέρδη κατά 587 εκατ. ευρώ, η οποία κυρίως αντανακλά τη μείωση των καθαρών πληρωμών τόκων επί των τίτλων του Δημοσίου που διακρατούν κάτοικοι του εξωτερικού κατά 513 εκατ. ευρώ μετά τη συμμετοχή των ιδιωτών στην περικοπή του δημόσιου χρέους (PSI).

Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα κατά πολύ μικρότερο από ό,τι το Μάιο του 2011, αντανακλώντας κυρίως τη μείωση των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως προς την ΕΕ). (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό).

Το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου 2012 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 4,5 δισεκ. ευρώ ή 39,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011 και διαμορφώθηκε σε 6,8 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά πρωτίστως τη σημαντική μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων κατά 2,6 δισεκ. ευρώ, καθώς και τη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων κατά 1,1 δισεκ. ευρώ, αλλά και την αύξηση των πλεονασμάτων του ισοζυγίου υπηρεσιών (κατά 502 εκατ. ευρώ) και τρεχουσών μεταβιβάσεων (κατά 161 εκατ. ευρώ). Επιπλέον, καταγράφηκε μικρή μείωση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 148 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η μείωση αυτή έχει προκύψει ως το συνδυασμένο αποτέλεσμα της καταγραφής του μηνός Ιανουαρίου, η οποία ήταν σημαντικά μειωμένη έναντι εκείνης του Ιανουαρίου του 2011 (που περιελάμβανε και δαπάνη εισαγωγών του έτους 2010), και πιθανώς της μείωσης του όγκου των εισαγωγών το Φεβρουάριο και τον Απρίλιο του 2012. Πάντως το Μάρτιο και το Μάιο του τρέχοντος έτους οι καθαρές πληρωμές για αγορές καυσίμων αυξήθηκαν σημαντικά.

Ειδικότερα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 2,8 δισεκ. ευρώ, λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 1,6 δισεκ. ευρώ (ή 29,0%) και του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 1 δισεκ. ευρώ, ενώ μειώθηκαν και οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων, όπως ήδη αναφέρθηκε. Οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 7,5%, ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν με σχετικά ταχύτερο ρυθμό (11,5%).

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται κυρίως στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών και δευτερευόντως στη μείωση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες, ενώ οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες περιορίστηκαν ελαφρά στο πεντάμηνο. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν αισθητά (κατά 12,5%) σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2011, αντανακλώντας και τη μείωση των αφίξεων μη κατοίκων με μέσο ετήσιο ρυθμό 10,8% (σύμφωνα με τα στοιχεία της "έρευνας συνόρων" της Τράπεζας της Ελλάδος). Ταυτόχρονα όμως, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος περιορίστηκαν κατά 21,3%, με αποτέλεσμα μικρή μείωση των καθαρών εισπράξεων κατά 19 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο, οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) παρέμειναν στάσιμες (+0,9%), αλλά οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν κατά 12,5%, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις να αυξηθούν κατά 441 εκατ. ευρώ.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων μειώθηκε κατά 1,1 δισεκ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011, κυρίως λόγω της δραστικής μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους επί των τίτλων του Δημοσίου που διακρατούν κάτοικοι του εξωτερικού, η οποία οφείλεται στο PSI.

Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1,2 δισεκ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 161 εκατ. ευρώ από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών των λοιπών τομέων (που αφορούν κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα) κατά 127 εκατ. ευρώ, και δευτερευόντως στην άνοδο των καθαρών μεταβιβαστικών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) κατά 34 εκατ. ευρώ.

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το Μάιο του 2012 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε μικρό πλεόνασμα 2,7 εκατ. ευρώ, έναντι 15,6 εκατ. ευρώ το Μάιο του 2011, αντανακλώντας τη μείωση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία -- πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου -- και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)

Το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου του 2012 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 1,1 δισεκ. ευρώ, έναντι 321 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Η άνοδος αυτή αντανακλά αποκλειστικά την αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης.

Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 2,3 δισεκ. ευρώ το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου 2012, κατά 922 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2011, γεγονός που αντανακλά την προαναφερθείσα θετική εξέλιξη των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε έλλειμμα ύψους 1,2 δισεκ. ευρώ τον Μάιο του 2012, έναντι 1,9 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2011. Το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου 2012 το έλλειμμα του εν λόγω ισοζυγίου διαμορφώθηκε σε 5,7 δισεκ. ευρώ, έναντι 11,0 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011, καταγράφοντας μείωση κατά 48,0%, δηλαδή με ρυθμό ταχύτερο από εκείνον της μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Το Μάιο του 2012 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή (μείωση) 79 εκατ. ευρώ. Η σημαντικότερη συναλλαγή αφορά την εισροή 47 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Pepsico-HBH ABE από την Κυπριακή εταιρία TBG Cyprus Holdings Limited. Οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν καθαρή εκροή (αύξηση) 56 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 7,4 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται τόσο στην αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 3,7 δισεκ. ευρώ (εκροή) αλλά και στη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 3,3 δισεκ. ευρώ (εκροή). Επίσης σημειώθηκε αύξηση κατά 355 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων και μείωση κατά 57 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων (εκροές).

Όσον αφορά τις "λοιπές" επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 8,9 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην καθαρή αύξηση (εισροή) κατά 4,7 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους, εκ των οποίων τα 4,2 δισεκ. ευρώ αφορούν το δανεισμό του δημόσιου τομέα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Εισροή σημειώθηκε επίσης λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 4,4 δισεκ. ευρώ (εισροή). Αύξηση κατά 126 εκατ. ευρώ σημειώθηκε στις τοποθετήσεις των εγχωρίων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό (εκροή).

Το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου 2012 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 59 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 567 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή 342 εκατ. ευρώ, ενώ οι άμεσες επενδύσεις κατοίκων στο εξωτερικό εμφάνισαν καθαρή εισροή 283 εκατ. ευρώ (μείωση).

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 72,3 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 9,7 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 40,9 δισεκ. ευρώ καθώς και λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 30,8 δισεκ. ευρώ (εκροή). Δευτερευόντως, εκροή κεφαλαίων καταγράφηκε και λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού κατά 608 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 79,0 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 21,5 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο πεντάμηνο του 2011) οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 73,9 δισεκ. ευρώ (εισροή) και στη μείωση κατά 11,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό (εισροή). Ειδικότερα, ο καθαρός δανεισμός του τομέα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε σε 74,5 δισεκ. ευρώ και αφορά το δανεισμό του δημόσιου τομέα από το EFSF και το ΔΝΤ. Η εξέλιξη αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 6,3 δισεκ. ευρώ (εκροή).

Στο τέλος Μαΐου 2012 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,5 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)