Στα 912 εκατ. ευρώ το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τον Απρίλιο

ΤΤΕ

Έλλειμμα 912 εκατ. ευρώ παρουσίασε τον Απρίλιο του 2012 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο ήταν μειωμένο κατά 1.313 εκατ. ευρώ ή 59% έναντι εκείνου του Απριλίου του 2011.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 807 εκατ. ευρώ, λόγω της μείωσης κατά 366 εκατ. ευρώ των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων, του περιορισμού του ελλείμματος του ισοζυγίου των αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 277 εκατ. ευρώ, καθώς και της μείωσης των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 165 εκατ. ευρώ. Το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων και πλοίων περιορίστηκε κυρίως λόγω της σημαντικής μείωσης της δαπάνης για εισαγωγές κατά 280 εκατ. ευρώ ή 14,0%, ενώ οι αντίστοιχες εισπράξεις από εξαγωγές έμειναν ουσιαστικά στάσιμες (-0,3%).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 164 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων κυρίως από υπηρεσίες μεταφορών και δευτερευόντως από ταξιδιωτικές υπηρεσίες, καθώς και λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες. Ειδικότερα, σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2011, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν κατά 8,4%, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν κατά 35,7%, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι καθαρές εισπράξεις κατά 24,8%. Τον ίδιο μήνα οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών μειώθηκαν κατά 6,5%, σύμφωνα με την έρευνα συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) παρουσίασαν μικρή μείωση (2,6%), αλλά οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν αισθητά (κατά 19,3%), με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι καθαρές εισπράξεις κατά 17,9%.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων μειώθηκε κατά 442 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών τόκων επί των τίτλων του Δημοσίου που διακρατούν κάτοικοι του εξωτερικού κατά 478 εκατ. ευρώ μετά τη συμμετοχή των ιδιωτών στην περικοπή του δημόσιου χρέους (PSI).

Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα κατά πολύ μεγαλύτερο από το μικρό έλλειμμα του Απριλίου του 2011 αντανακλώντας κυρίως την αύξηση των μεταβιβαστικών πληρωμών του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως προς την ΕΕ) και τη σχεδόν ισόποση μείωση των αντίστοιχων ακαθάριστων μεταβιβάσεων από την ΕΕ. (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό).

Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2012 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 3,8 δισεκ. ευρώ ή 40,3% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011 και διαμορφώθηκε σε 5,6 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά πρωτίστως τη σημαντική μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων κατά 2,0 δισεκ. ευρώ, την αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 662 εκατ. ευρώ και δευτερευόντως τόσο τη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων κατά 512 εκατ. ευρώ, όσο και την αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 86 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα, καταγράφηκε μείωση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 554 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η μείωση αυτή έχει προκύψει ως το συνδυασμένο αποτέλεσμα της καταγραφής του μηνός Ιανουαρίου, η οποία ήταν σημαντικά μειωμένη σε σύγκριση με εκείνη του Ιανουαρίου του 2011, δεδομένου ότι η τελευταία περιελάμβανε δαπάνη εισαγωγών του 2010, και πιθανώς της μείωσης του όγκου των εισαγωγών το Φεβρουάριο και τον Απρίλιο του 2012. Πάντως το Μάρτιο του τρέχοντος έτους οι καθαρές πληρωμές για αγορές καυσίμων σχεδόν διπλασιάστηκαν.

Ειδικότερα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 2,5 δισεκ. ευρώ, λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 1,25 δισεκ. ευρώ (ή 28,9%) και του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 737 εκατ. ευρώ, ενώ μειώθηκαν αισθητά και οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων, όπως ήδη αναφέρθηκε. Οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 5,8%, ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν με σχετικά ταχύτερο ρυθμό (12,1%).

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται κυρίως στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών και στη μείωση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες, καθώς και – σε πολύ μικρότερο βαθμό – στην αύξηση των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν αισθητά (κατά 12,2%) σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2011, αντανακλώντας και τη μείωση των αφίξεων μη κατοίκων με μέσο ετήσιο ρυθμό 9,8% (σύμφωνα με τα στοιχεία της "έρευνας συνόρων" της Τράπεζας της Ελλάδος). Ταυτόχρονα όμως, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος περιορίστηκαν κατά 24,1%, με αποτέλεσμα την αύξηση των καθαρών εισπράξεων κατά 75 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο, οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) παρέμειναν στάσιμες, αλλά οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν κατά 13,7%, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις να αυξηθούν κατά 338 εκατ. ευρώ.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων μειώθηκε κατά 512 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011, κυρίως λόγω της δραστικής μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους επί των τίτλων του Δημοσίου που διακρατούν κάτοικοι του εξωτερικού μετά το PSI.

Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1,3 δισεκ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 86 εκατ. ευρώ από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μείωση των καθαρών μεταβιβάσεων των λοιπών τομέων (που αφορούν κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα) κατά 129 εκατ. ευρώ, η οποία υπεραντιστάθμισε τη μείωση των καθαρών μεταβιβαστικών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) κατά 43 εκατ. ευρώ.

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Τον Απρίλιο του 2012 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε μικρό πλεόνασμα 26 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 7 εκατ. ευρώ το Απρίλιο του 2011, αντανακλώντας αντίστοιχη αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία -- πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου -- και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)

Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου του 2012 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 1,1 δισεκ. ευρώ, έναντι 305 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Η άνοδος αυτή αντανακλά αποκλειστικά την αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης.

Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 2,4 δισεκ. ευρώ το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2012, κατά 860 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2011, γεγονός που αντανακλά την προαναφερθείσα θετική εξέλιξη των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε έλλειμμα ύψους 887 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2012, έναντι 2,2 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2011. Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2012 το έλλειμμα του εν λόγω ισοζυγίου διαμορφώθηκε σε 4,6 δισεκ. ευρώ, έναντι 9,1 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011, καταγράφοντας μείωση κατά 50,1%, δηλαδή με ρυθμό ταχύτερο από εκείνον της μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Απρίλιο του 2012 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή (αύξηση) 27 εκατ. ευρώ. Οι σημαντικότερες συναλλαγές αφορούν α) την εισροή 114 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Siemens SA Ιlectrotechnikon από το Γερμανό κύριο μέτοχο και β) την εισροή 43 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Siemens Healthcare Diagnostics ΑΒΕΕ από τον Ολλανδό κύριο μέτοχο. Οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν καθαρή εισροή (μείωση) 450 εκατ. ευρώ. Η σημαντικότερη συναλλαγή αφορά την εισροή 460 εκατ. ευρώ λόγω της πώλησης της θυγατρικής της Eurobank στην Πολωνία ''EFG Eurobank Ergasias SA Spolka Akcyjna Oddzial w Polsce” στην Αυστριακή “Raiffeisen Bank International AG” (αποεπένδυση).

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 27,8 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 25,4 δισεκ. ευρώ (εκροή) αλλά και στη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 2,3 δισεκ. ευρώ (εκροή).

Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 27,6 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην καθαρή αύξηση (εισροή) κατά 31,6 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους. Οι κινήσεις αυτές αφορούν το δανεισμό του δημόσιου τομέα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας EFSF (25 δισεκ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, 3,3 δισεκ. ευρώ για την ανταλλαγή ομολόγων και 3,3 δισεκ. ευρώ για δανεισμό σε μετρητά). Εισροή σημειώθηκε επίσης λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 1,4 δισεκ. ευρώ. Οι ανωτέρω κινήσεις αντισταθμίστηκαν από την μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 5,3 δισεκ. ευρώ (εκροή).

Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2012 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 77 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 703 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή 263 εκατ. ευρώ, ενώ οι άμεσες επενδύσεις κατοίκων στο εξωτερικό εμφάνισαν καθαρή εισροή (μείωση) 339 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 64,8 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 5,4 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 37,2 δισεκ. ευρώ καθώς και λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 27,5 δισεκ. ευρώ (εκροή). Δευτερευόντως, εκροή κεφαλαίων καταγράφηκε και λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού κατά 528 εκατ. ευρώ. Οι τοποθετήσεις κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 426 εκατ. ευρώ (εισροή).

Στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 69,9 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 15,0 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2011) οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 69,2 δισεκ. ευρώ (εισροή) και στη μείωση κατά 11,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό (εισροή). Ειδικότερα, ο καθαρός δανεισμός του τομέα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε σε 70,3 δισεκ. ευρώ και αφορά το δανεισμό του δημόσιου τομέα από το EFSF και το ΔΝΤ. Η εξέλιξη αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 10,9 δισεκ. ευρώ (εκροή).

Στο τέλος Απριλίου 2012 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,4 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)

Σημείωση: Τα στατιστικά στοιχεία για το Ισοζύγιο Πληρωμών του μηνός Μαΐου 2012 θα ανακοινωθούν στις 20 Ιουλίου του 2012.